Kategori: Makaleler

Ezotropya Nasıl Tedavi Edilir? Tarihsel Bir Perspektiften Bakış Bir tarihçi olarak, geçmişe bakmak ve insanlığın deneyimlerinden ders almak, her zaman ilham verici olmuştur. Bu düşünceyle yola çıkarak, göz sağlığının uzun bir zaman diliminde nasıl şekillendiğini anlamak ve günümüz tıbbıyla nasıl bağ kurduğumuzu gözler önüne sermek istiyorum. Özellikle ezotropya, halk arasında bilinen adıyla “içe kayma” durumu, zaman içinde farklı tedavi yöntemleriyle ele alınmış, insan sağlığının gelişimiyle paralel olarak tıp dünyasında önemli bir kırılma noktası oluşturmuştur. Peki, ezotropya nasıl tedavi edilir? Bu soruya bir tarihsel perspektiften yaklaşalım. Ezotropya Nedir? Ezotropya, gözlerin içeriye kayarak paralel olmamalarına yol açan bir göz bozukluğudur. İnsan gözleri,…

Boğazda Gıcık Öksürük Neden Olur? Ekonomik Bir Perspektiften Analiz Kaynakların Sınırlılığı ve Seçimlerin Sonuçları Üzerine Bir Ekonomistin Girişi Bir ekonomist olarak, her seçim bir maliyetin ve sonuçların doğurduğu bir süreçtir. İster bireysel, ister toplumsal ölçekte olsun, kararlar her zaman sınırlı kaynakların nasıl tahsis edileceği konusunda şekillenir. Tıpkı ekonomik piyasalarda olduğu gibi, sağlık da bir tür piyasa dinamiğiyle işler. Her bir sağlık sorunu, bir kaynağın (doktor, ilaç, zaman, enerji) harcanmasını gerektirir ve bu kaynakların sınırlılığı, kararların sonuçlarını etkiler. Bugün boğazda gıcık öksürükten bahsederken, aslında bu sorunun nedenleri ve çözüm yolları üzerine düşündüğümüzde, ekonomik perspektifleri de göz önünde bulundurmak önemlidir. Peki, boğazda…

“Balıklı tas” furyası: Gelenek mi, kitsch mi? Ben söyleyeyim: İkisi de… ama çoğu zaman ikincisi daha baskın. Kısaca: Balıklı tas; kökeni Türk hamam kültürüne dayanan, içinde/üzerinde balık figürü taşıyan hamam tasıdır. Hareketli balık mekanizmasıyla ünlü Erzincan işi örnekleri var. Bugün ise pazarlama dili onu nostaljiyle cilalayıp “hediyelik”e çevirdi. Tartışma tam da burada başlıyor. Balıklı tas nedir? Balıklı tas, hamam kurnasından su alıp vücuda dökmek için kullanılan klasik hamam tasının balık motifli versiyonudur. Hamam tası zaten sapsız, ayaksız, göbekli bir kaptır; balıklı türü bu formu korur ama içe/üste balık figürü ekler. Geleneksel örnekler bakırdır; sonradan nikelaj, pirinç, hatta cam/seramik türevleri türemiştir.…

Sivas Hafik kaç TL? Küresel–Yerel Bir Bakış ve Gerçekçi Bir Maliyet Rehberi Sivas’ın dingin ilçesi Hafik, adını duyduğunuzda aklınıza ilk olarak göl manzarası, yayla serinliği ve dingin köy yolları gelebilir. Peki “Sivas Hafik kaç TL?” diye sorulduğunda aslında neyi merak ediyoruz: Ulaşım ücreti mi, konaklama bütçesi mi, market sepeti mi, yoksa göl kıyısında bir hafta sonunun toplam maliyeti mi? Farklı açılardan bakmayı seven biri olarak gelin bu soruyu, hem küresel hem yerel mercekten; hem de ziyaretçi, yeni taşınan ve memleketine yolu düşen herkesin gözünden konuşalım. “Kaç TL?” Sorusunun Arkasındaki Küresel Dinamikler Dünyanın her yerinde “kaç para?” sorusu üç ortak eksende…

Mezhebi Dar Ne Demek? Psikolojik Bir Mercekten Bakış Bir Psikoloğun Meraklı Girişi Bir insanın dünya görüşü, değerleri ve inançları, hayatını büyük ölçüde şekillendirir. Bu inançların, toplumda ve bireysel düzeyde nasıl şekillendiğini anlamak, insan davranışlarını çözümlemek için temel bir adımdır. Peki ya mezhebi dar olmak ne demek? Bu kavram, sadece dini inançlarla sınırlı bir anlam taşımaktan çok, bir insanın zihinsel yapısındaki daralma ve esnek düşünme yeteneği ile ilgili daha derin bir anlam içerir. İnsanlar, bazen hayatları boyunca çok katı inançlarla büyür ve bu inançlar, onları dünyaya bakış açılarını daraltmaya iter. Mezhebi dar olmak, daha çok “biz ve onlar” anlayışının zihinsel temellerini…

Gerçekçi Düşünce Ne Demek? Tarihsel Bir Analiz Geçmişi Anlamaya ve Günümüzle Bağ Kurmaya Çalışan Bir Tarihçinin Samimi Girişi Gerçekçi düşünce, geçmişin hatalarından ve başarılarından dersler çıkararak, bugünümüzü daha iyi anlamamıza yardımcı olan bir kavrayış biçimidir. Bir tarihçi olarak, insanlık tarihindeki kırılma noktalarını ve toplumsal dönüşümleri inceledikçe, zamanın ne kadar kıymetli olduğunu fark ediyorum. Geçmişte yaşanan büyük değişimler, toplumsal yapılarla ilgili gerçekçi düşünceler üretmek için bir temel sunar. Gerçekçi düşünce, idealize edilmiş ya da hayalci bir dünya görüşünden ziyade, mevcut durumu, zorlukları ve fırsatları göz önünde bulundurur. Bu yazıda, gerçekçi düşüncenin anlamını tarihsel süreçler, kırılma noktaları ve toplumsal dönüşümler üzerinden inceleyeceğiz.…

Halen Diye Kelime Var Mı? Herkesin hayatında, kelimelerin yerinde durmadığı, zamanla evrildiği ve bazen kaybolduğu anlar vardır. Duyduğumuz her kelime, bir hikâye anlatır, bir geçmişi vardır. Bugün, dilin o kaybolan, unutulmaya yüz tutmuş izlerinden birine bakmak istiyorum: “Halen” kelimesi. Bir gün, eski bir arkadaşımın sosyal medya paylaşımında “Halen burada mısınız?” ifadesine rastladım. Bu, bana “Halen” kelimesinin eski zamanlarda dilimize nasıl girmiş olabileceğini, zamanla değişen anlamını ve dildeki yerini düşündürdü. O an fark ettim ki, dildeki bazı kelimeler sadece anlam değişikliğine uğramaz, bazen tarihsel bir kayba uğrayabilir ve biz bu kayıpları fark etmeyiz bile. Peki, gerçekten “halen” diye bir kelime var…

Halifelik Nedir? Dini Bir Yükümlülük Mü, Yoksa Yıldızlı Bir Unvan mı? Merhaba sevgili okurlar! Bugün sizlere tarihteki en büyük “Kim Bu?” sorusunun cevabını vermek üzere geldim. Evet, doğru tahmin ettiniz, Halifelik’ten bahsediyoruz! Hem de ne mizahi bir açıdan! Yani, bu yazı, halifelik kavramını anlatırken ne dinî ciddiyetin sınırlarını zorlayacak, ne de sizi sıkacak. Hem eğleneceğiz, hem öğreneceğiz! Hadi gelin, bu çok önemli ve biraz da “büyülü” unvanın ne olduğunu hep birlikte keşfedelim. Halifelik nedir, kimdir halife, bir kişi nasıl halife olabilir? Eğer bunlar sizin için de bir tür “kimlik krizi”ne yol açıyorsa, rahatlayın, bu yazıda sorularınızın cevabını bulacaksınız. Ama şunu…

Gelincik Otu Türkiye’de Nerede Yetişir? Felsefi Bir İnceleme Doğa ve İnsan: Gelincik Otu Üzerine Filozofik Bir Bakış Doğa, felsefi düşüncenin en derin anlamlar taşıyan kaynaklarından biridir. Çiçekler, ağaçlar, hayvanlar… Bunlar yalnızca fiziksel varlıklar değil, aynı zamanda ontolojik, epistemolojik ve etik anlamlar taşıyan sembollerdir. Her bitki, her çiçek, insanın doğa ile ilişkisini derinlemesine sorgulayan bir öğedir. Gelincik otu, bu bakış açısına sahip bir filozofun gözünden ele alındığında, yalnızca bir bitki olarak değil, aynı zamanda insanın varoluşunu ve bu varoluşu anlamlandırma sürecini de sembolize eder. Türkiye’nin zengin ekosisteminde yetişen gelincik otu, kırmızı rengi ve zarif yapısıyla, felsefi bir anlam dünyasını çağrıştırır. Ancak…

Savaş malulü ne demek? Yaraya dokunan bir hikâye Kapıdan içeri girdiğimde, anlatmak istediğim hikâye çoktan omuzlarıma yerleşmişti. Bir kış akşamıydı; sobanın çıtırtısı, camdaki buğunun üzerine çizdiğim kalp, ve mahallenin köşesindeki küçük derneğin sararmış floresanları… “Bugün size birini anlatacağım,” dedim kendi kendime, “ama aslında bizi.” Çünkü “Savaş malulü ne demek?” sorusunun cevabı sadece bir tanım değil; bir yaşamın, bir bedenin, bir kalbin altına düşen gölgenin adıydı. Bir karşılaşmanın ağırlığı O akşam dernekte iki kişi dikkatimi çekti. Efe, üniversitede endüstri mühendisi; çizelgeleri, planları, kutuların üzerine yazdığı oklarıyla çözüme koşan biri. Her şeye stratejik bakan, meseleyi parçalara bölüp çözmeyi seven cinsten. Bir de…